Bệnh dạ dày có lẽ là bệnh khó ưa nhất của nhân loại. Nó hình thành từ rất lâu và cho đến nay nó vẫn là một bệnh “khổ tâm” của thế giới. Mặc dù có nhiều thuốc tốt, mới ra đời nhưng một nửa thế giới vẫn đang cố sức tìm kiếm những hoạt chất thiên nhiên để điều trị. Trong cuộc hành trình ấy, nghệ đang đứng ở tốp dẫn đầu. Cũng chẳng phải nói quá, nhưng nghệ đang sở hữu trong bản thân nó những tác dụng vô cùng thú vị cho sức khỏe chúng ta.
Với cơ thể nói chung, nghệ có nhiều tác dụng mà có lẽ ngồi đây mà kể thì cả ngày chẳng hết. Chúng tôi muốn chia sẻ trong bài chuyên đề này tập trung vào vấn đề bảo vệ dạ dày. Nhiều người ví von nghệ là củ bảo vệ thần thánh cho chiếc bao tử của bạn. Nguyên cớ nào họ nói thế? Đó là bởi những nguyên cớ hết sức đẹp đẽ sau đây.
1. Nghệ có tác dụng chống viêm
Nếu như bạn nằm trong nhóm người bị viêm loét dạ dày do lạm dùng thuốc giảm đau thì nghệ có thể trợ giúp bạn. Người ta đã chứng minh thuốc giảm đau giúp bạn giảm đau khớp, nhưng thực oái ăm nó lại làm mỏng đi lớp chất nhầy bảo vệ quý giá nằm ở trong dạ dày của bạn. Và có khoảng 80% bệnh nhân dạ dày của xã hội hiện đại là do tác dụng phụ của thuốc gây ra. Nếu bạn dùng nghệ, bằng cách bảo toàn PGE2 là một chất tổng hợp nên chất nhầy, nghệ sẽ làm tái tạo y như cũ lớp chất nhày tuyệt đỉnh của bạn. Bạn sẽ thoát khỏi tác dụng phụ của thuốc chống đau.
MẸO CHỌNHãy chọn những củ nghệ già, củ nghệ sần sùi và lòng của chúng phải vàng đỏ thì là củ nghệ cực tốt cho bao tử đáng yêu của bạn.
2. Nghệ có tác dụng giảm axít
Nguyên nhân chính yếu nhất gây loét dạ dày chính là axít dạ dày được tiết ra quá mức. Chả thế mà khi bạn chỉ cần ăn một chút giấm là bạn có thể bị đau ngay nếu dạ dày của bạn dễ tổn thương. HCl, một axít mạnh, đã được tiết ra quá nhiều trong dạ dày. Nó bào mòn và tiêu hóa thực phẩm xong nó cũng tiêu hóa luôn cả cái dạ dày của chính nó. Bao tử bị đau. Thì đây, nghệ là thực phẩm thuốc đáng lên bàn ăn. Nó có tác dụng làm giảm tiết axít (các bác sĩ rất thích tác dụng này) tương tự như thuốc kháng histamin cimetidin (thuốc kinh điển). Bằng cơ chế đơn giản như vậy, nghệ làm lành vết loét.
3. Nghệ chống lại HP
Ngày nay người ta quan tâm nhiều tới vi khuẩn HP. Đây là vi khuẩn cư trú trong dạ dày gây ra loét. Có khoảng 10% người bị viêm dạ dày do HP. Một tin rất không vui, đa phần bệnh nhân viêm loét dạ dày của Việt Nam đều bị nhiễm HP. Thực không đáng lo. Nghệ có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn HP, ngăn chặn sự khoét sâu của nó xuống thành dạ dày. Và do đó, dạ dày sẽ có cơ hội lành hẳn.
Cái gì trong nghệ mà tốt vậy?Đó là bởi vì nghệ có chứa một nhóm hoạt chất có tên là curcumin. Có 3 loại curcumin: curcumin I chiếm 77%, curcumin II chiếm 17%, curcumin III chiếm 3%. Chính chúng tạo nên màu vàng cho nghệ và tạo nên tác dụng thú vị trên.
4. Nghệ có khả năng chống hoạt tính viêm
Viêm loét dạ dày vốn có hoạt tính của viêm. Không có viêm thì không có loét. Viêm được kích hoạt bởi quá nhiều lý do: có quá nhiều chất trung gian hóa học của viêm, sự oxy hóa, tràn ngập gốc tự do. Thôi thì đủ thứ. Nghe thôi đã thấy mệt. Thế nhưng thực may mắn, nhờ có gốc hóa học OH và CH2 trong thành phần mà nghệ có khả năng chống gốc tự do khá tốt. Nên nếu như bạn bị viêm loét dạ dày do học khuya, làm việc đêm, ca kíp thì nghệ có thể là bạn đồng hành của bạn. Nghệ sẽ chống lại tác nhân do yếu tố làm việc của bạn gây ra. Vậy nên đừng chần chừ mà không chọn nghệ ngay từ hôm nay .
Nhưng dùng thế nào? Xin giới thiệu một thực đơn có nghệ sau: thịt ba chỉ 300g, nghệ 200g, đậu phụ 100g, tương muối mắm, bột ngọt vừa đủ. Làm sạch nghệ, băm nhỏ hoặc thái lát, đập dập. Thịt rửa sạch, thái vuông dẹt, đậu phụ thái vuông dẹt. Rang sơ thịt lửa to cho cháy cạnh, không cần chín. Nhớ cho chút mắm và muối. Sau đó xếp một lớp nghệ ở dưới đáy nồi, xếp thịt lên, xếp đậu lên thịt, rắc nghệ vào những khe hở sao cho ngập hết đậu. Cho thêm tương, muối, mắm (chỉ một ít) vừa ăn, cho thêm bột ngọt chừng 2 - 3g (1/2 muỗng cà phê). Sau đó cho nước săm sắp. Đun to lửa cho sôi, sau đó duy trì lửa liu diu cho sôi còn chừng 1/3 mực nước. Bắc ra ăn với cơm. Nên ăn vào tối. Yêu cầu thịt chín mềm, đậm đà, thơm mùi nghệ và tương, vàng của nghệ, đỏ của tương. Đậu đậm đà, ngọt, vàng đỏ, béo. Nếu ăn được phần nghệ ở trên cùng nước sốt với cơm thì rất tốt. Bỏ phần nghệ dưới vì bị cháy xém.
BS. YÊN L M PHÚC
(Giảng viên Học viện Quân y)